فرمول تیوسولفات پتاسیم
کود تیوسولفات پتاسیم یک کود مایع شفاف، عاری از کلر با محتوای بالای پتاسیم و گوگرد است که pH آن حدود 6.5 تا 8 است. فرمول شیمیایی تیوسولفات پتاسیم K2S2O3 است به این معنی است که شامل دو اتم پتاسیم، دو اتم گوگرد و سه اتم اکسیژن است. درصد محتوای پتاسیم در کود تیوسولفات پتاسیم 25٪ است. علاوه بر پتاسیم نیز حاوی 17٪ گوگرد است. گوگرد یک ماده مغذی ضروری برای رشد گیاه است، زیرا در بسیاری از فرآیندهای متابولیک، از جمله سنتز پروتئین دخیل است. کود تیوسولفات پتاسیم با واکنش هیدروکسید پتاسیم (KOH) با گوگرد و دی اکسید گوگرد (SO2) تولید می شود. سپس محلول حاصل با اسید سولفوریک خنثی می شود تا تیوسولفات پتاسیم تشکیل شود. از عمده ترین تفاوت های ترکیبات گوگردی پایه پتاسیم و تیوسولفات پتاسیم این است که گوگرد موجود در کود تیوسولفات پتاسیم به شکل یون های تیوسولفات (S2O3-2) است. این یون ها به راحتی در گیاهان نسبت به یون های گوگرد یا سولفات در دسترس هستند زیرا می توانند به طور مستقیم توسط ریشه های گیاهی بدون نیاز به فرآیند اکسیداسیون جذب شوند. نسبت به دیگر منابع پتاسیم، به خصوص پرکاربرد ترین آنها در محصولات زراعی و باغی کشور یعنی کلرور پتاسیم و سولفات پتاسیم، تیوسولفات پتاسیم سرعت جذب بالاتر و کارایی جذب و مصرف پتاسیم بالاتری دارد، خصوصاً در محصولات زراعی حساس چون سیب زمینی.
کاربرد تیوسولفات پتاسیم
کود تیوسولفات پتاسیم را می توان از طریق روش های مختلف، از جمله محلول پاشی و کودآبیاری استفاده کرد. محلول پاشی رایج ترین روش برای کودهای تیوسولفات پتاسیم مایع است زیرا منجر به افزایش فوری محتوای پتاسیم در گیاهان می شود. البته امکان کاربرد اختلاط با خاک آن نیز برای فرم جامد تیوسولفات پتاسیم فراهم است منتها فرم جامد آن طرفداران کمی دارد. در خاک های شنی، که ظرفیت نگهداری و جذب مواد غذایی بسیار محدود است، تیوسولفات پتاسیم می تواند به راحتی توسط گیاه جذب شود و مشکل آبشویی پایینی دارد. این کود با بسیاری از کودهای شیمیایی و آلی و همچنین سموم قابلیت اختلاط دارد، منتها با کودهای با خصوصیت اسیدی بالا و کلسیمی امکان اختلاط ندارد.
افزایش مقاومت گیاهی به تنش ها
یکی از مزایای قابل توجه استفاده از کود تیوسولفات پتاسیم توانایی آن در افزایش مقاومت گیاهی در برابر بیماری ها، آفات و عوامل استرس زای محیطی است. جزء گوگرد کود باعث افزایش مقاومت در برابر بیماری با افزایش تولید فیتوالکسین ها می شود، ترکیبات طبیعی که به گیاهان کمک می کند تا از خود در برابر پاتوژن ها دفاع کنند. پتاسیم همچنین دیواره های سلولی را تقویت می کند و تحمل به خشکی را بهبود می بخشد. استفاده از کود تیوسولفات پتاسیم برای کاهش بیماری های قارچی مانند سفیدک های پودری در انگور و گوجه فرنگی ثابت شده است. همچنین به کنترل نماتدها در محصولات زراعی مانند سیب زمینی کمک می کند. علاوه بر این، مقاومت گیاه را در برابر عوامل استرس زای غیر زیستی مانند امواج گرما یا سرما افزایش می دهد.
افزایش ریشه زایی و جذب فسفر و ریزمغذی ها
از دیگر مزایای استفاده از کود تیوسولفات پتاسیم توانایی آن در توسعه رشد ریشه و جذب مواد مغذی در گیاهان است. ریشه های قوی برای رشد سالم گیاه ضروری هستند زیرا آب و مواد مغذی را از خاک جذب می کنند که برای فتوسنتز ضروری است. پتاسیم باز شدن روزنه ای را تنظیم می کند که بر جذب آب و میزان تعرق گیاه تأثیر می گذارد. گوگرد همچنین در توسعه ریشه از طریق سنتز اسیدهای آمینه و پروتئین ها دخیل است. استفاده از کود تیوسولفات پتاسیم می تواند منجر به افزایش جذب فسفر و ریزمغذی ها شده و رشد ریشه را افزایش دهد.
افزایش بهره وری سایر کودهای شیمیایی
کود تیوسولفات پتاسیم همچنین می تواند کارآیی سایر کودها را افزایش و شستشوی مواد غذایی را کاهش دهد زیرا شاخص نمک کمتری نسبت به سایر منابع پتاسیم مانند کلرید یا سولفات دارد. هنگامی که در ترکیب با کودهای دیگر استفاده می شود، می تواند اثربخشی آنها را با بهبود جذب افزایش دهد. ترکیب تیوسولفات پتاسیم و اوره اثر افزایشی بر جذب هر دو ترکیب دارد. کاربرد تیوسولفات پتاسیم منجر به پیشگیری از تلفات غیرقابل حساب نیتروژن چه به صورت آبشویی و چه نیتریفیکاسیون می شود. یعنی ضمن کاهش ورودی کودهای شیمیایی به خصوص نیتروژن در خاک، از آلودگی محیط زیست و انتشار گاز گلخانه ای اکسید نیتروژن (N2O) نیز پیشگیری می کند.
افزایش عملکرد و بهبود خصوصیات کیفی محصول
تیوسولفات پتاسیم نسبت به دیگر کودهای پتاسیم، در سرعت زودرسی و رنگ آوری، بالا بردن عملکرد و کیفیت محصول بسیار موثرتر است. بهبود عطر و طعم میوه ها و سبزیجات و ویژگی های کیفی و کمی میوه و عمر انبارداری آنها و افزایش روغن در دانه های روغنی و درختان آجیلی نظیر پسته از مزایای استفاده از این کود است.
#کاتیوس